Perspectief op water op een presenteerblaadje

De voorbereidingen voor het invoeren van de Omgevingswet zijn in volle gang. Op lokaal niveau vinden volop gesprekken plaats over de omgevingsvisies. Daarin schetsen gemeenten hun ideeën voor de ruimtelijke inrichting in hun gebied. Waterbelangen mogen daarbij niet ontbreken. Daarom maakte waterschap Delfland een watervisie met perspectieven op water in de leefomgeving. Bestuurder Marcel Belt is er trots op: “Met dit product geven we op een presenteerblaadje wat wij als waterschap kunnen betekenen.” APPMer Bart Budding heeft dit proces van begin tot eind vormgegeven en begeleid.

‍

Wat is een watervisie?

Budding: “De watervisie is een losbladige set kaarten voor het hele werkgebied van Delfland. Samen tonen die kaarten verschillende perspectieven op water en de leefomgeving. Daarmee brengen we in beeld welke ontwikkelingen zich manifesteren en wat ze betekenen voor het waterbelang. Dit instrument biedt handvatten om in gesprek te gaan met gemeenten en de provincie en om goede keuzes te maken over de ruimtelijke inrichting van de leefomgeving.”

Belt: “We willen ons als waterschap meer openstellen naar de maatschappij. Er is bijvoorbeeld een gigantische woningbouwopgave en de energietransitie heeft grote ruimtelijke gevolgen. Ik vind het onze plicht om de waterbelangen daarbij te agenderen. De watervisie helpt bij het gesprek daarover. Het ziet er gelikt uit en bevat veel informatie. We laten zien wat consequenties zijn van keuzes en presenteren alternatieven.”

‍

Hoe komt zo’n watervisie tot stand?

Budding: “Toen we begonnen wisten we nog niet wat er precies in de visie moest komen te staan. En ook niet hoe deze eruit zou moeten zien. Daarom kozen we voor prototyping en het simpelweg uit te proberen. Zo hebben we eerst basisinformatie vastgelegd op themakaarten. We dachten een totaalbeeld te krijgen als we die kaarten zouden combineren, maar dat werd erg onoverzichtelijk. Vervolgens hebben we het werkgebied opgedeeld in acht deelgebieden, waardoor we de opgaven en perspectieven wél goed in beeld kregen. We maakten ook dwarsdoorsnedes, want dan zie je duidelijker de onderlinge verbanden tussen thema’s die spelen in een gebied.”

Belt: “Ik vind het echt bijzonder dat we met de watervisie niet alleen mikken op de klassieke waterthema’s, maar juist ook de verbreding hebben gezocht naar bijvoorbeeld hitte en bodemdaling. Er komen dit jaar nog meer thema’s bij zoals energie en biodiversiteit. Het blijft dus in ontwikkeling. We willen de watervisie ook digitaal toegankelijker maken en werken aan een vereenvoudigde versie voor inwoners.”

‍

Hoe gebruiken jullie de watervisie?

Belt: “Al voordat de watervisie was vastgesteld, nam ik de kaarten mee naar overleggen met wethouders en gedeputeerden. Het is een goede gespreksopener en biedt een schat aan informatie als input voor de omgevingsvisie. We hebben ons huiswerk meer dan goed gedaan en het nodigt uit om erin te duiken. We hebben er nu al veel profijt van.”

Budding: “Ook op ambtelijk niveau vinden gesprekken volop plaats. Gemeenten die al bezig zijn met hun omgevingsvisie nodigen ons uit omdat ze bouwstenen nodig hebben. Bij gemeenten die nog niet zijn gestart met hun omgevingsvisie, nodigt Delfland zichzelf uit om de watervisie te laten zien.”

‍

Zou elk waterschap een watervisie moeten maken?

Belt: “Het is niet verplicht, maar wordt wel aanbevolen door de Unie van Waterschappen. Nu is het actueel, want alle gemeenten moeten voor 2023 een omgevingsvisie hebben. Het sluit fantastisch aan bij de bedoeling van de Omgevingswet. Door inzicht te geven in gegevens breng je inwoners en partners op een gelijk kennisniveau. Daardoor kun je het juiste gesprek voeren en praat je vanuit een breder perspectief.”

‍

De Watervisie van Delfland bestaat uit een set losbladige kaarten:

• Themakaarten: inhoudelijke, objectieve informatie over ruimtelijke ontwikkelingen, zoals droogte, waterspiegelstijging, energie, verstedelijking.
• Opgavekaarten: doorsnedes waarin per deelgebied te zien is wat er speelt.
• Perspectieven: doorsnedes met verschillende perspectieven per deelgebied, met daarbij de gevolgen voor watergerelateerde zaken.

Het geheel is samengevat op een visiekaart en een visiedoorsnede voor het hele werkgebied. Wie op gesprek gaat neemt de kaarten mee die op dat moment relevant zijn.