Regionale energiestrategie Rotterdam-Den Haag

De regio Rotterdam-Den Haag: koploper bij de energietransitie?

Wat draagt de regio Rotterdam Den Haag straks bij aan de nationale klimaatdoelstellingen? Marktpartijen, provincie, waterschappen en 23 gemeenten – van klein tot internationale havenstad - werken samen aan een energiestrategie (RES). De regio Rotterdam-Den Haag ontwikkelt een regionale energiestrategie (RES) voor de transitie naar een duurzaam energiesysteem.

Procesmanager Floris de Groot: “De RES gaat uit van concrete toekomstscenario’s, ontwikkeld met en vooral door de partijen. Op veel vragen zijn nu gewoon nog geen antwoorden. Wat gaat het Rijk doen? Wie gaat de transitie betalen? Welke energiebronnen kiezen we? Wat is de rolverdeling tussen publiek en privaat? Wanneer zijn we 100% klimaatneutraal?  We weten veel nog niet, maar wat kun je al wél doen? Wij maken het behapbaar, zodat je niet verzandt in complexiteit of details. De partijen bepalen de richting en zij maken de keuzes. ”

Potentie van de regio
Wat deze regio de komende decennia doet, heeft enorme impact op het wel of niet halen van de nationale klimaatdoelstellingen voor 2030 en 2050. Het is de meest energie-intensieve regio van Nederland: dichtbebouwd, veel industrie, een internationaal tuinbouwcluster en natuurlijk de Rotterdamse haven. Maar, het is ook de regio met het open landschap van Voorne-Putten, de randen van het Groene Hart en de duinen van Wassenaar.

De centrale vraag bij deze RES: in wat voor een regio willen we in 2050 wonen, werken en leven? En wat zijn dan de energetische en ruimtelijke consequenties? Programmamanager Ferry Beerepoot: “We kijken naar de potentie van de regio. Welke keuzes moeten en kúnnen we maken? Wat past? Er zijn veel kansen voor restwarmte en geothermie, maar we hebben ook te maken met schaarse ruimte en economische belangen. Hier wordt veel geld voor Nederland verdiend.”

Samen bouwen en ontwikkelen
Er zijn regelmatig ‘ateliers’ waarbij steeds zo’n 50 stakeholders bij elkaar komen. Het gaat dan over die toekomstscenario’s; doorrekeningen van oplossingen; ruimtelijk ontwerp en natuurlijk maatschappelijke ontwikkelingen. Wat speelt er qua beleid? Welke ontwikkelingen zijn er lokaal en vanuit het Rijk? Wat kunnen of moeten we daar mee? De Groot: “We creëren een centrale plek om ideeën en ervaringen uit te wisselen en scenario’s uit te werken. Wat betekent het bijvoorbeeld voor het landschap als je het heel kostenefficiënt wilt doen? We willen gezamenlijke feiten en argumenten op tafel hebben. Door nu een gezamenlijke strategie te ontwikkelen, kan de regio straks snelheid maken, ongeacht de exacte uitkomst van het Klimaatakkoord.”

Na een atelier, is er steeds een werksessie op bestuurlijk niveau. De Groot: “Elke wethouder heeft wel een buurman die komt vragen of hij nog wel een nieuwe cv-ketel moet kopen. Er is  onduidelijkheid en onrust. Dit proces helpt. Het is essentieel dat wethouders én raadsleden straks aan hun kiezers kunnen en willen uitleggen wat er gaat gebeuren. Ik hoor nu al dat gemeenten de RES even afwachten, zodat ze dit straks ook kunnen integreren in hun omgevingsvisie.”

Handelingsperspectief
Samenwerking in de regio is essentieel voor goede lokale besluitvorming, hoe complex dit soms ook is. Procesmanager Douwe van Langelaar: “De regio is een goed schaalniveau om te werken aan de energietransitie. Het heeft oog voor het lokale. Op kleine schaal gebeurt veel. Dat wil je faciliteren, versnellen en laten groeien. We richten een proces in waardoor er gedragen producten worden ontwikkeld voor de regio.”
Toepasbaarheid is uiteindelijk essentieel. Beerepoot: “Het doel is een concreet plan met een handtekening, waarbij iedereen weet wat we gaan doen. En waarbij je ook kunt zeggen: ‘Hé, jullie zouden toch dit of dat doen?’”

Elke regio een RES
De Rijksoverheid stimuleert het opstellen van een regionale energiestrategie (RES) door decentrale overheden. Regio Rotterdam Den Haag is een van de eerste grote regio’s die dit doet.

APPM werkt in een consortium samen met CE Delft en Generation.Energy, die met hun technische en ruimtelijke energie-expertise meebouwen aan de RES.

“Er zijn veel kansen, maar ook grote economische belangen. Hier wordt veel geld voor Nederland verdiend.”

“Elke wethouder heeft wel een buurman die vraagt wat hij moet doen als de cv-ketel stuk gaat.”

Kunnen wethouders en raadsleden straks uitleggen wat er moet gebeuren?

‍