Op de weg naar een duurzame en CO2-neutrale energievoorziening worden in de gemeente Koggenland diverse initiatieven ontplooid om hernieuwbare energie, warmte en elektriciteit, op te wekken. De gemeenteraad van Koggenland had in 2020 behoefte aan het bepalen van haar rol en positie ten aanzien van hernieuwbare energie, om ervoor te zorgen dat bewoners en bedrijven kunnen profiteren van opwekking van duurzame energie. De gemeente overweegt een eigen energiebedrijf op te richten; APPM heeft haar daarbij geadviseerd.
Om haar doelen te bereiken kan de gemeente verschillende instrumenten inzetten, publiekrechtelijk en privaatrechtelijk. Deze instrumenten kunnen worden geclusterd in de (vier) rollen die een gemeente kan innemen: faciliteren, stimuleren, risicodragend participeren en ondernemen. Bij elke volgende rol neemt de directe invloed van de gemeente op de energietransitie toe. Op basis van deze (theoretische rollen) en een analyse van praktijkvoorbeelden uit andere gemeenten is een aantal mogelijke modellen ontwikkeld voor Koggenland. Deze hebben elk hun eigen voor- en nadelen.
Samengevat draait de keuze vooral om een afweging tussen hoe graag de gemeente haar doelen wil bereiken en hoeveel financiële middelen ze daarvoor wil inzetten en risico ze daarvoor wil lopen. Daarbij wordt veel bepaald door de vraag in hoeverre er vanuit haar inwoners en bedrijven zelf al initiatieven (voor de ontwikkeling van zonneparken) tot stand worden gebracht. Om die reden heeft APPM de gemeente Koggenland geadviseerd om de lokale initiatieven in kaart te brengen en op basis daarvan te bepalen welk model nodig is om de gemeentelijke doelen te bereiken. En als nadere uitwerking van de Regionale Energiestrategie regionale samenwerking te verkennen om meer slagkracht te hebben.
