Wat Nederland kan leren van Shanghai: 5 inzichten over de toekomst van mobiliteit
Shanghai ontwikkelt razendsnel op het gebied van mobiliteit. Afgelopen week bezocht APPMer Peter Krumm samen met vertegenwoordigers van Connekt en Intertraffic deze wereldstad, met als hoofdthema: zelfrijdend vervoer. Al snel werd duidelijk hoe ver China al is met zelfrijdend vervoer, datagedreven infrastructuur en zelfs luchtmobiliteit. Deze reis bood niet alleen inspiratie, maar ook belangrijke lessen. Wat gebeurt er in Shanghai, en wat kunnen wij daarvan leren?
1. Snelheid en daadkracht in China zijn ongekend
In Nederland nemen mobiliteitsprojecten vaak jaren in beslag. Denk aan bezwarenprocedures en politieke besluitvorming. In Shanghai daarentegen worden binnen enkele jaren compleet nieuwe stadsdelen, infrastructuur én autonome systemen opgeleverd. Een voorbeeld hiervan is de volwaardige stadswijk Yintang. In slechts zes jaar tijd is Yintang ontwikkeld met kantoren, woningen en een focus op de automotive sector. In 2027 opent hier ook een nieuwe hogesnelheidslijn. Deze snelheid is niet zonder risico, maar erg indrukwekkend en leerzaam.
2. Zelfrijdend vervoer is in China al dagelijkse realiteit
In Shanghai zijn ritten in volledig autonome voertuigen, zonder safety driver, al publiek toegankelijk. Opvallend is dat kostenreductie door minder personeel in China ondergeschikt is aan het verbeteren van efficiëntie en logistieke processen. Tijdens het bezoek reden voertuigen van onder andere Pony.ai en Apollo Baidu moeiteloos door het stadsverkeer. De auto reed met 80 km/u, stopte keurig bij verkeerslichten, en manoeuvreerde moeiteloos langs obstakels. Pony.ai is inmiddels actief in vier Chinese steden én breidt uit naar andere landen, waaronder Luxemburg. In Nederland zijn we na het ongeluk met de stint in Oss voorzichtiger geworden. Begrijpelijk, maar het risico is dat we stagneren terwijl anderen versnellen.
3. Data als fundament voor beleid
Het Shanghai Intelligent Connected Vehicle Data Center verzamelt data van 30% van de 5,4 miljoen voertuigen in de stad, inclusief autonome voertuigen. Denk aan rijgedrag, routes en laadtijden. Deze datarijkdom biedt ongekende mogelijkheden, zeker in combinatie met gegevens van ritten via Alipay, Deelfietsen of OV. In Nederland blijft het potentieel van datagedreven mobiliteit grotendeels onbenut. De vraag is niet óf we data gebruiken, maar hoe slim we dat doen.
4. De ‘low-altitude economy’ komt eraan
In een gesprek met een Chinees hoogleraar kwam een opvallend toekomstbeeld naar voren: de ‘low-altitude economy’. Hierbij wordt ingezet op drones en eVTOL’s (elektrisch verticaal opstijgende voertuigen), met de verwachting dat deze binnen vijf jaar doorbreken. Hoewel eerdere initiatieven zoals Uber Elevate en Volocopter nog niet succesvol waren, ontwikkelt Ehang in China volop door. Bij APPM werken we aan mobiliteitsvisies voor veel opdrachtgevers, maar urban air mobility komt daar zelden in voor. Toch is het interessant om te verkennen wat er gebeurt als bijvoorbeeld 3-4% van de spitsverkeer via de lucht zou verlopen. China investeert hierin als serieus antwoord op stedelijke bereikbaarheidsvraagstukken. In Nederland wordt hier nog nauwelijks op geanticipeerd. Toch kan dit binnen enkele jaren realiteit worden, met impact op infrastructuur, veiligheid en ruimtelijke ordening.
5. Onze zorgvuldigheid is onze kracht én onze rem
Nederland blinkt uit in het zorgvuldig afwegen van belangen. Dat is een kracht, maar in een snel veranderende wereld kan het ook een rem zijn. De uitdaging? Leren van de daadkracht van landen als China, zonder de eigen waarden en kwaliteit van besluitvorming uit het oog te verliezen.
De ontwikkelingen in Shanghai tonen aan dat de toekomst van mobiliteit geen vergezicht is, maar werkelijkheid. Zelfrijdend vervoer, datagestuurde systemen en luchtmobiliteit vragen om visie én durf. Nederland heeft de kennis en de mensen, nu nog de wil om te versnellen.
