Pionieren in de energietransitie
Na een gesprek met APPMers Piet Brandjes en Harm-Jan Idema is Mark van Baal in 2014 een bondgenoot rijker in zijn strijd tegen klimaatverandering. APPM wordt sponsor van het eerste uur van Follow This. Met deze NGO probeert Mark sinds 2015 olie- en gasbedrijven via aandeelhouders te dwingen hun verantwoordelijkheid te nemen in de energietransitie. Mark en Harm-Jan blikken terug op hun eerste ontmoeting en vertellen wat hen bindt: pionieren in de energietransitie en het geloof in een betere wereld, ondanks alle uitdagingen.
Voor Mark is het stoppen van klimaatverandering al bijna 25 jaar een persoonlijke queeste. Het is zelfs de reden dat hij in 2002 zijn salescarrière verruilt voor de journalistiek. Na het zien van de documentaire An Inconvenient Truth van Al Gore schrijft Mark steeds vaker over de opwarming van de aarde en waarom Shell en andere olie- en gasbedrijven het roer moeten omgooien.
Overlevingskans
“Hernieuwbare energie biedt enorme kansen voor olie- en gasbedrijven”, zegt Mark. “Er is meer dan genoeg energie beschikbaar uit natuurlijke bronnen en de technologie wordt steeds goedkoper. De energietransitie is onvermijdelijk. De enige overlevingskans voor big oil is de overstap naar duurzame energie. De urgentie van klimaatverandering is een extra reden om deze verandering snel in gang te zetten. Want de opwarming van de aarde kan niet gestopt worden, zolang de grote olie- en gasbedrijven hun uitstoot van broeikasgassen niet verminderen conform het klimaatakkoord van Parijs.”
Aandeelhoudersmacht
Mark schrijft tal van overtuigende artikelen, maar moet na tien jaar concluderen dat het weinig uithaalt. “Shell luistert niet naar journalisten, activistische groepen of overheden. De enigen die Shell kunnen overtuigen om een andere koers te kiezen, zijn de aandeelhouders.” Dat brengt hem op een idee. “Aandeelhoudersmacht werd eigenlijk nooit gebruikt, maar wat als aandeelhouders zich verenigen in hun oproep om klimaatactie? Dan kun je het systeem van binnenuit veranderen.”
Mark pitcht zijn gedachtespinsel onder meer bij APPM. “Mark interviewde ons in de vroegste fase van elektrisch rijden in Nederland over de inzet van alleen nog elektrische taxi’s op Schiphol, zegt Harm-Jan. “Na het interview legde hij ons zijn plan voor Follow This voor: geloven jullie dat dit kan werken? Daar hoefden we niet lang over na te denken. We hebben direct onze steun aangeboden.”
Parallelle pioniers
Harm-Jan heeft grote bewondering voor wat Follow This sindsdien heeft bereikt. “Mark is iets gaan doen wat moest gebeuren en wat niemand anders deed. Hoe hij from scratch is begonnen, het podium heeft gepakt en doorzet bij tegenslagen, vind ik enorm inspirerend. Zijn missie lijkt onmogelijk, maar het is hem toch gelukt om kritische massa op gang te krijgen. Onder druk van aandeelhouders heeft Shell in 2018 als eerste een ‘klimaatambitie’ aangekondigd. Dat heeft mij geleerd dat niets onmogelijk is.” Mark: “Een overeenkomst tussen Follow This en APPM is dat we iets doen waar mensen niet altijd op zitten te wachten. En we willen impact maken. Het project van die elektrische taxi’s op Schiphol was destijds revolutionair. Ook het werk van APPM komt voort uit de behoefte om iets goeds te willen doen voor de wereld.”
Comfortzone
Mark en Harm-Jan kennen allebei de tegenstand van gevestigde belangen. Mark werd in 2024 door ExxonMobil voor de rechter gesleept – een intimidatiepoging die hij standvastig doorstond. “Olie- en gasbedrijven grijpen elke strohalm aan om zo lang mogelijk geld te verdienen aan een stervende industrie. Die rechtszaak was behoorlijk intimiderend, maar tegelijk een bevestiging dat wat wij doen effectief is”, zegt Mark. Ook Harm-Jan heeft in zijn werk geregeld te maken met weerstand. “Mensen zijn vaak gewend te handelen vanuit de bekende en vertrouwde kaders. Dat was al zo bij de introductie van de elektrische taxi’s op Schiphol. Een gezonde dosis lef was nodig om de regels te veranderen, zodat elektrische taxi’s wel konden. Dat zie je nu ook bij de aanpak van netcongestie. Het is nog steeds een heersende overtuiging dat elektriciteit altijd volop voor iedereen beschikbaar moet zijn, terwijl dat lang niet meer altijd nodig is.”
Stem voor verandering
Ondanks alle uitdagingen blijven Mark en Harm-Jan doen waarin ze geloven en zien ze vooruitgang. Harm-Jan: “Ik vind het geweldig om samen met mijn collega’s Nederland mooier te maken en te zien dat we bijdragen aan echte verandering.” Mark: “Bijna 20 procent van de aandeelhouders van Shell is voor klimaatactie. Follow This heeft meer dan tienduizend leden en we blijven klimaatresoluties indienen bij alle grote olie- en gasmaatschappijen. We zijn niet machteloos; iedereen kan groene aandeelhouder worden en stemmen voor verandering.”
Follow This steunen?
Ga naar Follow-This.org om te kijken wat jij kunt doen.
